Leki przeciwbólowe, czyli co to jest ketoprofen i dlaczego morfiny nie kupimy w markecie

Leki przeciwbólowe, czyli co to jest ketoprofen i dlaczego morfiny nie kupimy w markecie

Ból jest najczęstszym powodem wizyt u lekarza. To nieprzyjemne doznanie mogące stanowić objaw miejscowego uszkodzenia tkanek. Chociaż ból spełnia istotną, ochronną i ostrzegawczą funkcję w naszym organizmie, często bywa przyczyną dręczących dolegliwości. Dlatego właśnie skuteczne opanowywanie bólu ma tak duże znaczenie. Przyjrzyjmy się zatem, jakimi środkami do jego łagodzenia dysponuje współczesna medycyna.

Jakie grupy leków przeciwbólowych wyróżniamy?

Zanim lekarz zdecyduje, jaki lek przeciwbólowy będzie odpowiedni na nasze dolegliwości, musi dokonać oceny rodzaju bólu, czasu jego trwania oraz objawów towarzyszących. Kiedy już wie, czy ma do czynienia z bólem ostrym, czy przewlekłym, zna jego lokalizację oraz przyczynę, może zdecydować, jaki analgetyk zapisze. Zasadniczo możemy wyróżnić dwie duże grupy leków przeciwbólowych i to one będą szerzej omówione:

  • opioidowe leki przeciwbólowe,
  • nieopioidowe leki przeciwbólowe.

W terapii migrenowych bólów głowy wykorzystuje się trzecią, mniej liczną grupę leków:

  • tryptany.

Poza lekami z tych trzech grup istnieją również tzw. leki wspomagające (koanalgetyki), które także znalazły swoje miejsce w drabinie analgetycznej, czyli schemacie stopniowej farmakoterapii bólów według WHO. Są to:

  • trójcykliczne leki przeciwdepresyjne,
  • leki przeciwpadaczkowe,
  • neuroleptyki.

Opioidowe leki przeciwbólowe

To leki, które łącząc się z receptorami opioidowymi, w różnych mechanizmach wywołują efekt przeciwbólowy. Jest to grupa dostępna wyłącznie na receptę, ponieważ ich stosowanie niesie za sobą ryzyko rozwinięcia uzależnienia zarówno psychicznego, jak i fizycznego. Leki te przeznaczone są do terapii bólów pourazowych, pooperacyjnych i nowotworowych. W grupie tej istnieje podział ze względu na siłę działania przeciwbólowego. Wyróżnić możemy leki tzw. słabo działające (np. kodeina, tramadol). Kodeina, której działanie przeciwbólowe zostało zmniejszone, znalazła szersze zastosowanie jako lek przeciwkaszlowy. Tramadol natomiast jest najczęściej na świecie stosowanym opioidem. Często bywa przepisywany po poważniejszych zabiegach stomatologicznych. Pośród opioidów silnie działających znajdziemy między innymi petydynę, stosowaną do łagodzenia bólu porodowego, najbardziej znany opioid – morfinę, a także 100 razy od niej silniejszy fentanyl i jego pochodne. Niestety w wyniku działania na receptory opioidowe w czasie stosowania leków z tej grupy musimy liczyć się z szeregiem działań niepożądanych. Niektóre z nich są bardzo poważne i mogą zagrażać naszemu życiu, dlatego zażywając takie środki, należy postępować ściśle według zaleceń lekarskich.

Nieopioidowe leki przeciwbólowe

Ze względu na profil ich działania zakres stosowania leków nieopioidowych jest bardzo duży, a leki z tej grupy należą do najczęściej stosowanych preparatów farmakologicznych. Dzielimy je na niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz inne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (np. paracetamol). Niesteroidowe leki przeciwzapalne cechują się działaniem przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Te trzy składowe sprawiają, że są one tak często stosowane. Niewątpliwie dwa najpopularniejsze związki to ibuprofen oraz ketoprofen. Co to jest ibuprofen? Jest on najważniejszym składnikiem tabletek, które możemy kupić w każdym supermarkecie, przy kasie. Stosowany przy bólach głowy, bólach zęba i tym podobnych. Co to jest ketoprofen? To kolejny słynny lek z grupy NLPZ, do niedawna dostępny tylko na receptę. Jednak od października tego roku możemy kupić go również bez przepisu lekarza (Ketonal active). Chętnie stosowany jest w chorobach zwyrodnieniowych stawów, a także w leczeniu zmian przeciążeniowych i pourazowych tkanek okołostawowych. NLPZ nie są pozbawione działań niepożądanych, ale ich stosowanie jest bezpieczniejsze niż w przypadku leków opioidowych. Zanim jednak zaczniemy je stosować, zwłaszcza przez dłuższy czas, również warto zasięgnąć opinii lekarza.

 

Dodaj komentarz